عشق ،گمشده روان شناسان

عشق ،گمشده روان شناسان

(تحلیلی از واکنش روان شناسان به مسئله عشق در مراجعین و خود)

مقاله ای از دکتر حسین حسن آبادی

الف- عشق چیست

    ابتدا بهتر است منظور از عشق و دوست داشتن مشخص شود. در تعریف این پدیده نظریات بسیار زیادی مطرح شده است. ادبا، فلاسفه، پزشکان، جامعه شناسان ، پیامبران و حتی مردم عادی هر کدام برداشتی از عشق دارند. در واقع شاید بتوان گفت به تعداد آدمیان تعریف و برداشت از این پدیده وجود دارد. بعضی عشق را بسیار ساده می بینند و بعضی دیگر بسیار پیچیده، گروهی آن را عقلانی می پذیرند و گروهی کاملا احساسی، بعضی آن را پدیده ای ذاتی به حساب می آورند و عده ای آموختنی ،در نظر تعدادی از افراد، عشق پدیده ای جمعی است و از نظر تعدادی دیگر پدیده ای کاملا فردی، برای کسانی عشق مفهومی الهی وآن جهانی دارد و برای عده ای مفهومی حیوانی و این جهانی. در این میان دو نگاه مهم در رابطه با تاثیر عشق بر سلامت و بیماری افراد قابل توجه است: عشق به عنوان عاملی اختلال زا و نابودگر و عشق به عنوان حقیقتی شفادهنده و حیاتبخش.

     در توصیف وجه منفی و مشکل زای عشق، سخن میگل داونا مونو(1383) بسیار واضح و قاطع است. از نظر او غمناک ترین امر در جهان و زندگی عشق است. عشق و مرگ همزاد یکدیگرند و در هر رابطه عاشقانه ای به طور همزمان مرگ نیز جلوه گری می کند. داونا مونو معتقد است که ویرانگری در ماهیت عشق نهفته است.. و"آنچه عاشقان از خود بر زمین به یادگار می گذارند و می گسترند، جسم رنجور ،رنج و مرگ است. عشق در عین حال برادر، پسر و پدر مرگ است و مرگ خواهر، مادر و دختر اوست و بدین سان در عشق نومیدی ابدی نهفته است".

    اما در وجه شفا بخش عشق نیز بسیاری از متفکران را می توان مشاهده کرد. شاید اشاره ای به نظر مولوی در باب عشق بجا باشد. می دانیم رابطه مولوی و شمس بسیار عاشقانه و عارفانه بوده و آمدن و رفتن او تاثیر منقلب کننده ای بر زندگی مولوی گذارده است و او را از یک حکیم عقل گرا به یک عارف قلب گرا تبدیل کرده است. اثر شفا بخش و تکامل دهنده این امر در زندگی مولوی  آنچنان بود که او را به انسانی دائما جدیدتر و کاملتر از قبل تبدیل نمود و باعث شد هر روز نو شود، از ساعت و زمان رهایی یافته و عید شدن را به مثابه امری جاری و طبیعی و نه استثنایی در خویشتن تجربه کند(سروش،1379) و نتیجه و معنای چنین شفا و تکاملی یعنی پله پله تا ملاقات خدا رفتن(زرین کوب،1384)

برای دانلود فایل اینجا را کلیک کنید